– Spørsmål til politikarar som vurderer å stemma for Iverson sin reguleringsplan i kommunestyret

Styret i Folkeaksjonen mot ammoniakkfabrikk i Sauda» forstår det slik at ein del av politikarane vil banka gjennom planen sjølv med svært mange uavklarte spørsmål. I all forhandling og forvaltning, både i offentleg og privat sektor, er det ein gyllen regel og heilt elementært, at alle avtalar som skal inngåast er underskrivne av alle involverte partar. Før ein avtale er signert har ein ingen avtale. Styret har desse spørsmåla til deg som politikar:

• Meiner du at det er innbyggjarane som gjennom renovasjonsavgifta skal betala ein rekning på 150-250 millionar kroner (kommuneadministrasjonen har lagt fram eit estimat på mellom 28 og 125 millionar kroner, red. merkn.) for flytting av renovasjonsanlegget? Renovasjonsavgifta dobla seg då nytt reinseanlegg på Tangen blei bygd. Dersom innbyggjarane skal ta rekninga for flyttinga vil avgiftene doble seg ein gong til.
• Kven skal betale rekninga for eit brann- og redningsvesen som må utvidast med både personell og utstyr for å kunne handtere eventuelle ammoniakklekkasjar? Innbyggjarane eller Iverson ?
• Kven skal betale for alt som må utbetrast og endrast i det kommunale VA-nettet? Innbyggjarane eller Iverson?
• Kven skal betale gang- og sykkelsti på Birkeland? Ja, Iverson har sagt at dei skal betale, men er det avtalefesta?
• Kven skal betale for arbeidet kommunen allereie har utført i samband med reguleringsplanen? Og kven skal utarbeida og betale for regulering av dei nye industriområda»?
• Kor og korleis skal folk evakuerast viss alarmen går i Sønnåhavn eller på Birkeland?
• Veit du sikkert korleis anlegget på Birkeland og tanken i Sønnåhavn vil sjå ut og korleis desse byggverka vil visa igjen i terrenget? Har du sett 3D-modeller som visualiserer dette?
• Har du sett og høyrt ei visualisering av faklinga som vil skje både på Birkeland og i Sønnåhavn?
• Er du trygg på at Iverson sine worst case-scenarier» av lekkasjar og konsekvensane av desse stemmer?
• Er du sikker på Sauda VGS si avdeling på Birkeland ikkje blir skadelidande av å få ein kjemisk fabrikk som næraste nabo?
• Er du sikker på at verksemda til Iverson ikkje vil stikka kjeppar i hjula for Sauda Aqua si etablering i Sønnåhavn? Er det inngått avtale mellom aktørane som regulerer nabotilhøvet og sikrar at den eine ikkje øydelegg for den andre?
• Kjenner du deg trygg på at ein ammoniakkfabrikk vil dra meir folk til Sauda, eller kan den like gjerne skremma folk ut av bygda?
• Er du trygg på at det er imaget med kraftkrevjande industri som skal vera Sauda sitt varemerke og trekkplaster for å få fleire innbyggjarar i framtida?
• Meiner du at det kan vera lurt å bli einige med Iverson om ein avtale og pris på dei resterande tomtene dei skal overta på Birkeland FØR andregongs handsaming av reguleringsplanen, eller trur du at Iverson betaler det kommunen vil ha og bør ha for tomtene når reguleringsplanen er vedteken? Er det eit godt forhandlingstrekk å vedta planen først for så å forhandle vilkår og pris på tomtene etterpå?
• Tenkjer du at bedriftene på Birkeland sit med gode forhandlingskort dersom kommunestyret vedtek planen før dei har signert avtale med Iverson? Det er på det reine at Iverson kan ekspropriere desse bedriftene dersom kommunestyret vedtek planen. Korleis trur du dette vil verke inn på forhandlingane? (Private aktørar kan kreve ekspropriasjon, men det er i så fall kommunestyret som må fatte eit slikt vedtak. Så langt er dei lokalpolitiske signala at ekspropriasjon er uønska, red. merkn.)
• Kven skal betale for eventuell pæling av sirkustomta i Saudasjøen?
• Kor skal framtidig næringsliv som enno ikkje er etablert gjera av seg?
• Er det utarbeidd ein utbyggingsavtale mellom Iverson og kommunen som regulerer alle desse ulike tilhøva? Har i tilfelle kommunestyret sine representantar sett seg inn i avtalen? Bør ikkje ein slik avtale vera med å danna grunnlag for eit ja eller nei til planen?
• Har du reflektert over at verdiane Sauda kommune er ferd med å overføre til eit internasjonalt konsern er kvar og ein av dei som bur i Sauda sin eigedom?

Har du bygd hus eller hytte nokon gong? Forhandla du og avtalte pris på førehand på grunnarbeid og bygg, eller tenkte du at: eg anar ikkje kva det kostar, men me blir sikkert einige i ettertid? Dine eigne pengar kan du bruka slik viss du vil, men ikkje innbyggjarane i Sauda sine.

Det er dessverre nødvendig med sterke ord i denne saka. Det synest lite gjennomtenkt og fornuftig, og utanfor vanleg forretningsskikk, å gi frå seg alle forhandlingskorta før ein går i forhandlingar.

Nå MÅ saka setjast på vent til ALLE forhold er avklarte og regulerte i avtalar slik at me veit sikkert kva Iverson si etablering totalt sett vil bety for bygda vår.

Ivar Tangeraas for Folkeaksjonen mot ammoniakkfabrikk i Sauda»